Structuurdiagnose

Predisponerende factoren zijn langer bestaande factoren die iemand kwetsbaarder maken voor het ontwikkelen van een bepaalde psychiatrische aandoening.
Je kunt hierbij denken aan leeftijd, erfelijke aanleg, maar ook traumatisering op vroege leeftijd, verstoorde gezinsrelaties etc..

Luxerende factoren, ook wel precipiterende factoren genoemd, zijn gebeurtenissen die een psychiatrische aandoening uitlokken, zoals verlies van een naaste, pensionering, verhuizing of ontslag uit een werksituatie.

Bij het ontstaan van een psychiatrische aandoening spelen derhalve predisponerende en luxerende factoren een rol.
Erfelijkheid is een belangrijke predisponerende factor ten aanzien van bijvoorbeeld autisme of het ontwikkelen van schizofrenie, terwijl bij het ontstaan van een depressie luxerende factoren een groot aandeel kunnen hebben.
Het verschilt dus per psychiatrische aandoening hoe groot het aandeel van is van predisponerende en luxerende factoren.
Zijn er duidelijk predisponerende factoren aanwezig, dan kan een geringe luxerende factor al genoeg zijn om een psychiatrische stoornis te ontwikkelen. Anderzijds kan iemand een psychiatrische stoornis ontwikkelen bij vrijwel volledige afwezigheid van predisponerende factoren maar met sterk aanwezige luxerende factoren.

In bovenstaand verband is het van belang ook de zgn. onderhoudende factoren te noemen.
Onderhoudende factoren zijn factoren die de psychiatrische stoornis onderhouden of versterken (ze kunnen deels overlappen met predisponerende factoren).
Voorbeelden zijn gebrek aan een steungroep, of een chronische lichamelijke ziekte.

Daar waar de structuurdiagnose de aard, ernst en het verloop van de psychiatrische symptomatologie beschrijft en op welke wijze het syndroom onstaan is, is een syndroomdiagnose slechts beschrijvend.
Een syndroomdiagnose (anders genoemd: descriptieve diagnose) geeft geen informatie over de redenen en wijze van ontstaan van een stoornis. Zij beschrijft slechts de symptomen en ordent deze tot homogene syndromen.