Interim psychiater/ ZZP GZ-psycholoog en klachtenregeling
Zorgaanbieders (zorginstellingen en zelfstandige beroepsbeoefenaren, zoals ZZP-ers) dienen te zijn aangesloten bij een door de minister van VWS erkende geschilleninstantie. Ten aanzien van de interim psychiater of ZZP GZ-psycholoog geldt echter dat de opdrachtgever (bv. een GGZ-instelling) de feitelijke zorgaanbieder is.
De ZZP-er moet kunnen aantonen dat hij voldoet aan de eisen van de Wkkgz. Dit kan zowel door alle wettelijke vereisten zelfstandig te regelen, als door aan te sluiten bij de regelingen en voorzieningen van de opdrachtgever(s).
Het is van belang om in de overeenkomst van opdracht duidelijk de afspraken te verwoorden over hoe de klachtenregeling is geregeld.
De ZZP-er moet kunnen aantonen dat hij voldoet aan de eisen van de Wkkgz. Dit kan zowel door alle wettelijke vereisten zelfstandig te regelen, als door aan te sluiten bij de regelingen en voorzieningen van de opdrachtgever(s).
Het is van belang om in de overeenkomst van opdracht duidelijk de afspraken te verwoorden over hoe de klachtenregeling is geregeld.
Wkkgz - Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg
- Wkkgz
De Wkkgz vervangt de Kwaliteitswet Zorginstellingen en de Wet klachtrecht cliënten zorgsector en is per 1 januari 2017 volledig van kracht. Zorgaanbieders (zorginstellingen en zelfstandige beroepsbeoefenaren, zoals ZZP-ers) dienen te zijn aangesloten bij een door de minister van VWS erkende geschilleninstantie. Deze erkende geschilleninstantie kan in geval van een beroepsprocedure bindend adviseren en een vergoeding voor geleden schade toekennen.
- Wie is de feitelijke zorgaanbieder: de interim psychiater/ ZZP GZ-psycholoog of de GGZ-instelling?
Het Agentschap CIBG van het Ministerie van VWS stelt dat de GGZ-instelling waar de freelance psychiater een overeenkomst van opdracht mee heeft de feitelijke zorgaanbieder is.
Reden is dat de daadwerkelijke zorgverlening plaats vindt op basis van een overeenkomst tussen hem en een of meer derden die voor hem de zorg verlenen. De freelance psychiater is dus een derde die op basis van een overeenkomst van opdracht voor de zorgaanbieder werkt.
De GGZ-instelling, als zijnde zorgaanbieder, moet vanzelfsprekend zijn aangesloten bij een geschilleninstantie. Zou de cliënt een geschil hebben dan moet deze terecht bij de geschilleninstantie van de GGZ-instelling. Ook als het dus om het deel van de zorgverlening gaat die geleverd is door de freelance psychiater.
GGZ Nederland stelt dat een ZZP-er die uitsluitend in opdracht van een of meerdere opdrachtgever(s) werkt, op grond van de Wkkgz als solistisch werkende zorgverlener wordt beschouwd. Deze ZZP-er moet kunnen aantonen dat hij voldoet aan de eisen van de Wkkgz.
Dit kan zowel door alle wettelijke vereisten zelfstandig te regelen, als door aan te sluiten bij de regelingen en voorzieningen van de opdrachtgever(s).
De manier waarop dit is geregeld dient in een schriftelijke overeenkomst (overeenkomst van opdracht) tussen de GGZ-instelling (opdrachtgever) en ZZP-er (opdrachtnemer) te zijn vastgelegd.
De opdrachtgever moet ervoor zorgen dat hij zelf aan zijn verplichtingen op grond van de Wkkgz voldoet en moet er voor zorgen dat alle voor hem werkzame zorgverleners zich houden aan de bepalingen van de Wkkgz.
De NVvP stelt ook dat voor freelance psychiaters de klachten- en geschillenregeling van de opdrachtgever geldt en dat men hier in de overeenkomst van opdracht heldere afspraken over dient te maken.*
* Bron: Brief van de NVvP (dd. 22/12/2016) aan de leden van de afdeling Zelfstandig Gevestigde Psychiaters betreffende de klachten- en geschillenregeling (zie bijlage) - pagina 3 onderaan onder het kopje "Reikwijdte klachten- en geschillenregeling".
- De Wkkgz in de overeenkomst van opdracht
Van belang is dus dat de afspraken t.a.v. de klachtenregeling helder worden vastgelegd in de overeenkomst van opdracht.
Wanneer er niets is opgenomen in de overeenkomst van opdracht wil dit niet zeggen dat de interim psychiater is aangesloten bij de regeling van de opdrachtgever. Het kan net zo goed zijn dat de opdrachtgever denkt dat de freelance psychiater, aangezien deze aan de eisen van de Wkkgz dient te voldoen, dit zelf heeft geregeld.
Een voorbeeldtekst in de overeenkomst van opdracht:
“Opdrachtnemer conformeert zich aan de klachtenregeling zoals geldt binnen de organisatie van opdrachtgever. Bij eventuele klachten van cliënten die voortkomen uit de uitgevoerde werkzaamheden in opdracht van Opdrachtgever, kan Opdrachtnemer aansluiten bij de klachtenprocedure/klachtencommissie van Opdrachtgever. De hieraan verbonden kosten zijn voor Opdrachtnemer.”
Of:
"Tenzij anders is overeengekomen, sluiten partijen aan bij en maken gebruik van de klachtenregeling en klachtencommissie van Opdrachtgever voor de behandeling van klachten als bedoeld in de Wet klachtrecht cliënten zorgsector. Bij eventuele klachten van cliënten die voortkomen uit de uitgevoerde werkzaamheden in opdracht van Opdrachtgever, kan Opdrachtnemer aansluiten bij de klachtenprocedure/ klachtencommissie van Opdrachtgever. De hieraan verbonden kosten zijn voor Opdrachtnemer.”
- Wkkgz en de Wet DBA
Een GGZ-instelling mag overigens in de overeenkomst van opdracht de eis stellen dat de betreffende interim psychiater is aangesloten bij een geschilleninstantie.
Achtergrond hiervan is de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties). De GGZ-instelling kan zeer huiverig zijn dat de inzet van de betreffende freelance psychiater achteraf door de belastingdienst wordt opgevat als verkapt dienstverband.
Om dit risico zoveel mogelijk uit te sluiten benadrukt de GGZ-instelling als zijnde opdrachtgever
het ondernemersschap (risico dragen) van de freelance psychiater. In de overeenkomst van opdracht stelt de GGZ-instelling dan veelal als eis dat de freelance psychiater zelf een beroepsaansprakelijkheidsverzekering en een rechtsbijstandverzekering heeft afgesloten en is aangesloten bij een geschilleninstantie.
Van belang daarbij is wel, en dit is waarschijnlijk aan de instelling, dat het voor cliënten vooraf duidelijk is, bij wie zij een klacht kunnen indienen en naar welke geschillencommissie zij kunnen. Mocht een cliënt een klacht hebben tegen meerdere hulpverleners (zzp’er en in loondienst) dan zou het ingewikkeld zijn als hij daarvoor bij verschillende klachtenfunctionarissen/geschillencommissies zou moeten zijn.
- Aansluiten als freelance psychiater bij een geschilleninstantie
NVvP:
De NVvP voorziet ten aanzien van de leden van de afdeling Zelfstandig Gevestigde Psychiaters in een klachten- en geschillenregeling. Deze regeling geldt echter niet voor freelance psychiaters.
Coöperatie
Het is toegestaan in de wet dat een ZZP-er samenwerking zoekt met andere ZZP-ers om aan bepaalde eisen uit de Wkkgz te kunnen voldoen.
Bijvoorbeeld door verschillende ZZP-ers toe te staan gebruik te maken van één klachtenfunctionaris. De betreffende klachtenfunctionaris kan vervolgens weer in dienst zijn van een specifieke beroeps- of brancheorganisatie. Hetzelfde geldt voor de aansluiting bij een geschilleninstantie.
Erkende geschilleninstanties zijn verder op internet te vinden.